Ngày nay, tỉ lệ trẻ béo phì, thừa cân ngày càng gia tăng, theo thống kê chưa có số liệu chứng thực thì tỉ lệ trẻ bị chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn chiếm khoảng 2%. Nhưng đa số trẻ khi mắc hội chứng ngưng thở khi ngủ đều ít được quan tâm để ý để đi thăm khám, vì vậy thường có dấu hiệu và bị tiến triển nặng hơn khi về sau này.
Chứng ngưng thở khi ngủ thường xảy ra trên các trẻ
Các yếu tố nguy cơ cho chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn ở trẻ em bao gồm:
- Béo phì (nguyên nhân phổ biến nhất)
- VA hoặc amiđan to
- Viêm mũi dị ứng (tức là, gây nghẹt mũi đáng kể)
- Các bất thường trên sọ mặt (ví dụ: chứng hàm nhỏ, hàm tụt sau, thiểu sản mặt lõm giữa, nền sọ góc cạnh quá mức)
- Một số loại thuốc (ví dụ: thuốc an thần, opioid)
- Rối loạn dẫn đến chứng hạ hoặc tăng trương lực (ví dụ: Hội chứng Down, bại não, chứng loạn dưỡng cơ)
- Các yếu tố di truyền có thể xảy ra (ví dụ: rối loạn giảm thông khí do trung ương bẩm sinh có thể bao gồm ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn và ngưng thở khi ngủ do trung ương và hội chứng Prader-Willi và các bệnh khác)
Cách phát hiện chứng ngưng thở khi ngủ cho trẻ
Đa số trên người lớn và trẻ em, thì việc tự phát hiện bệnh thường do người nhà, người ngủ bên cạnh có thể là do vợ hay chồng phát hiện ra, sau đó trao đổi và nói lại cho người bệnh.
Dấu hiệu và triệu chứng ban ngày có thể bao gồm tắc nghẽn mũi, thở miệng, đau đầu buổi sáng, các vấn đề tập trung và tăng động (tức là một biểu hiện của buồn ngủ). Tình trạng buồn ngủ vào ban ngày ít phổ biến hơn so với người lớn có OSA.
Còn sẽ có những trường hợp mà người bệnh thấy mệt mỏi, đau đầu thiếu tỉnh táo và tập trung vào buổi sáng, hay ngủ, hay bị tỉnh giấc người ta mới bắt đầu đi khám và kiểm tra bằng thiết bị chuyên dụng là hệ thống đo đa kí giấc ngủ để chẩn đoán đánh giá. Từ đó tìm ra nguyên nhân vì sao bệnh nhân ngủ ngáy và có các biểu hiện như mệt mỏi, thiếu ngủ, đau đầu…
Biến chứng trên trẻ nhỏ khi mắc hội chứng ngưng thở:
- Các biến chứng của ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn có thể bao gồm các vấn đề về học tậpvà các vấn đề về hành vi, tâm phế mạn, tăng áp động mạch phổi và rối loạn tăng trưởng.
Chẩn đoán cho hội chứng ngưng thở khi ngủ trên trẻ nhỏ:
- Đa ký giấc ngủ thân thiện với trẻ em với phép đo oxy và theo dõi carbon dioxit cuối kỳ thở ra.
- Ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn được xem xét ở trẻ em ngáy hoặc có các yếu tố nguy cơ. Tiêu chuẩn đa ký giấc ngủ cho chẩn đoán (chỉ số ngưng thở-giảm thở > 2/giờ) thấp hơn so với người lớn. Đa ký giấc ngủ tại nhà đang được sử dụng thường xuyên hơn, nhưng tỷ lệ thất bại cao.
- Đa ký giấc ngủ xác nhận chẩn đoán ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, nhưng chẩn đoán cũng yêu cầu trẻ không bị bệnh tim hoặc bệnh phổi có thể giải thích cho các bất thường về đa ký giấc ngủ.
- Bệnh nhân ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn được đánh giá bằng các kiểm tra khác dựa trên nghi ngờ lâm sàng về các bệnh đi kèm. Các kiểm tra khác có thể bao gồm điện tâm đồ, chụp X-quang ngực, đo khí máu động mạch và chụp ảnh đường hô hấp trên hoặc nội soi mũi họng bằng ống soi mềm.
Điều trị cho bệnh nhân bằng các phương pháp nào ?
- Phẫu thuật cắt amiđan nạo VA hoặc điều chỉnh chứng hàm nhỏ bẩm sinh
- CPAP và/hoặc giảm cân với sự hỗ trợ tích cực
Phẫu thuật cắt amiđan nạo VA thường có hiệu quả ở trẻ em bị ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, những người khác khỏe mạnh và có VA và/hoặc amiđan to. Chỉ cắt bỏ amiđan thường không có hiệu quả. Nguy cơ bị tắc nghẽn đường thở trong khoảng thời gian phẫu thuật cao hơn ở trẻ có OSA hơn so với trẻ không có OSA, ở những trẻ phải cắt amiđan nạo VA; Do đó, theo dõi chặt chẽ là rất quan trọng.
Tùy thuộc vào các bất thường giải phẫu gây ra ngừng thở khi ngủ (OSA), một thủ thuật thay thế phẫu thuật có thể được chỉ định (ví dụ: phẫu thuật tạo hình vòm hầu lưỡi gà, phẫu thuật lưỡi hoặc phẫu thuật khu vực giữa mặt).
Áp suất dương liên tục liên tục (CPAP) có thể được sử dụng cho trẻ em với những đối tượng không phải là ứng cử viên cho phẫu thuật chỉnh hình hoặc những người tiếp tục có OSA sau khi đã cắt amiđan nạo VA.
Bởi vì béo phì ở trẻ em là một yếu tố nguy cơ đối với ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn, giảm cân có thể làm giảm mức độ nặng của ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn ở trẻ em mắc bệnh béo phì và mang lại những lợi ích sức khỏe khác nhưng hiếm khi điều trị đủ cho ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn dưới dạng đơn trị liệu trong thời gian dài.
Liên hệ Homecare VN để được tư vấn, hỗ trợ các vấn đề về bệnh lý hô hấp:
CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI HOMECARE VN
Địa chỉ: Số 403 Giải Phóng, P.Phương Liệt, Q. Thanh Xuân, TP. Hà Nội
Hotline: 0911699116
Fanpage: Máy trợ thở CPAP
Website: Homecarevietnam.com.vn
Trân trọng cảm ơn các bạn đã lắng nghe !
